Αύξηση της επιβίωσης έδειξε μελέτη σε ασθενείς με καρκίνο του στόματος που εφάρμοσαν προληπτικά μέτρα στοματικής υγιεινής.
Σκοπός της μελέτης ήταν η αξιολόγηση της εφαρμογής προληπτικών μέτρων στοματικής υγιεινής στην επιτυχία της θεραπείας του καρκίνου. Μελετήθηκαν 133 ασθενείς που είχαν λάβει ακτινοθεραπεία για καρκίνο του στόματος. [1]
Οι ασθενείς διακρίθηκαν σε ομάδες, ανάλογα με την τοπική ανταπόκριση στην ακτινοθεραπεία και τη συμμόρφωσή τους στο προληπτικό πρωτόκολλο και τις οδηγίες στοματικής υγιεινής.
Το πρωτόκολλο περιελάμβανε εκπαίδευση του ασθενούς και συμβουλευτική:
- για τις επιπλοκές της ακτινοθεραπείας
- τη σπουδαιότητα της εξάλειψης των εστιών λοίμωξης
- την αποκατάσταση των οδοντικών και περιοδοντικών προβλημάτων
- την εφαρμογή κατάλληλης φθορίωσης
- την επαρκή ενυδάτωση και
- την επίβλεψη και τη διατήρηση της καλής στοματικής υγιεινής κατά τη διάρκεια της θεραπείας.
Στη μελέτη διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς που ακολούθησαν το πρωτόκολλο και τις οδηγίες στοματικής υγιεινής είχαν σημαντικά μεγαλύτερη επιβίωση και καλύτερη ανταπόκριση στην ακτινοθεραπεία σε σχέση με τις άλλες ομάδες.
Η ακτινοθεραπεία είναι κύρια θεραπεία για τον καρκίνο στόματος, κεφαλής και τραχήλου. Όμως έχει σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις στη στοματική κοιλότητα που επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα ζωής, ειδικά εάν οι σιαλογόνοι αδένες περιλαμβάνονται στην περιοχή που θα ακτινοβοληθεί. Οι επιπλοκές, όπως η βλεννογονίτιδα, οι ελκώσεις και ο πόνος, οι λοιμώξεις και η δυσφαγία μπορεί να αναγκάσουν σε διακοπή της θεραπείας. Οι διακοπές της θεραπείας έχουν συνδεθεί με αύξηση του όγκου και αυξημένο κίνδυνο τοπικής υποτροπής, με αποτέλεσμα τη μείωση της επιβίωσης του ασθενούς.
Η εφαρμογή προληπτικών μέτρων στοματικής υγιεινής συστήνονται ως καθιερωμένη κλινική πρακτική, εφόσον η δυνατότητα του ασθενούς να διατηρήσει καλό, καθαρό και υγρό στόμα, με καλή στοματική υγιεινή, είναι περιορισμένη λόγω των επώδυνων επιπλοκών, κυρίως σε ασθενείς, που αντιμετωπίζονται με χειρουργείο και χημειο-ακτινοθεραπεία. Έχει βρεθεί σε μελέτες ότι τα προληπτικά μέτρα στοματικής υγιεινής μειώνουν τις επιπλοκές της θεραπείας. Για το λόγο αυτό οι ασθενείς είναι καλό να ακολουθούν το πρωτόκολλο προληπτικής υγιεινής, το οποίο καλύπτει όλες τις φάσεις της θεραπείας, από την προετοιμασία του στόματος πριν την έναρξη της θεραπείας μέχρι την παρακολούθηση, μετά το πέρας της θεραπείας.
Η παρούσα μελέτη, έδειξε για πρώτη φορά, ότι το προληπτικό πρωτόκολλο στοματικής υγιεινής, που επιβλέπεται από την οδοντιατρική ομάδα, όχι μόνο μειώνει τις επιπλοκές αλλά αυξάνει και την επιβίωση και την ανταπόκριση στη θεραπεία και βελτιώνει την πρόγνωση σε ασθενείς με καρκίνο του στόματος. Οι συγγραφείς συζήτησαν επίσης το ζήτημα της περιορισμένης συνεργασίας μεταξύ του ακτινοθεραπευτή ογκολόγου και της οδοντιατρικής ομάδας, με αποτέλεσμα την μη έγκαιρη διάγνωση ειδικών προβλημάτων στη στοματική κοιλότητα.
[1] The effect of preventive oral care on treatment outcomes of a cohort of oral cancer patients. Morais MO, et al. Support Care Cancer 2016;24:1663-1670.
